De European Accessibility Act uitgelegd: verplichtingen en kansen voor opleiders

Wat is de European Accessibility Act (EAA)?

De European Accessibility Act is een Europese richtlijn die als doel heeft om producten en diensten toegankelijker te maken voor mensen met een beperking. De wet zorgt ervoor dat de regels voor toegankelijkheid in alle lidstaten van de Europese Unie gelijk worden getrokken. Hierdoor kunnen mensen met een visuele, auditieve of motorische beperking, maar ook ouderen, zelfstandig gebruikmaken van digitale diensten zoals websites, webshops, pinautomaten en e-books.

De wet is in 2019 aangenomen. Alle 27 EU-lidstaten moesten de richtlijn voor 2023 omzetten in nationale wetgeving. De daadwerkelijke handhaving start vanaf 28 juni 2025. Vanaf die datum moeten nieuwe producten en diensten voldoen aan de toegankelijkheidseisen.

Voor de digitale wereld betekent dit dat websites, apps en documenten moeten voldoen aan de EN 301 549 standaard. Deze technische norm is gebaseerd op de bekende Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) en vormt de basis voor EAA-compliance.

Wat betekent de EAA voor opleiders en trainers?

Als je actief bent als corporate opleider, e-learningontwikkelaar of trainingsbureau, heeft de EAA directe gevolgen voor hoe jij content aanbiedt. De wet is namelijk van toepassing op "diensten die aan consumenten worden aangeboden", waaronder e-commerce diensten vallen.

Hoewel de wet zich primair richt op consumentenproducten, sijpelt de impact door naar de B2B-markt en het interne bedrijfsleven. Veel Learning Management Systemen (LMS) en e-learningmodules worden beschouwd als digitale diensten of software. Concreet betekent dit dat jouw digitale leeromgeving en de content daarin bruikbaar moeten zijn voor iedereen.

Denk hierbij aan cursisten die:

• Schermlezers gebruiken omdat ze blind of slechtziend zijn.
• Ondertiteling nodig hebben bij video's omdat ze doof of slechthorend zijn.
• Het toetsenbord gebruiken in plaats van een muis vanwege motorische beperkingen.

De belangrijkste verplichtingen onder de EAA

Om aan de EAA te voldoen, moeten jouw digitale producten en diensten voldoen aan specifieke functionele prestatie-eisen. Voor opleiders liggen de belangrijkste aandachtspunten op drie vlakken:

1. Toegankelijke content

Jullie e-learningmodules (SCORM, xAPI of LTI) moeten waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust zijn. Dit houdt in:

• Tekstalternatieven: Afbeeldingen moeten voorzien zijn van een 'alt-tekst' zodat schermlezers deze kunnen beschrijven.
• Multimedia: Video's moeten ondertiteling en audiodescriptie bevatten. Audiofragmenten hebben een transcriptie nodig.
• Contrast en leesbaarheid: Zorg voor voldoende contrast tussen tekst en achtergrond en gebruik duidelijke lettertypes.

2. Toegankelijke navigatie

Niet iedereen gebruikt een muis. Cursisten moeten volledig via het toetsenbord door uw modules en het LMS kunnen navigeren. Zorg ervoor dat de focusvolgorde logisch is en dat interactieve elementen (zoals knoppen en invulvelden) duidelijk gemarkeerd zijn.

3. Compatibiliteit

De software moet goed samenwerken met hulptechnologieën. Als je een tool zoals Linqur gebruikt om je content te distribueren naar verschillende LMS'en, is het essentieel dat de content zijn toegankelijkheidskenmerken behoudt tijdens dit proces. De technische standaard EN 301 549 schrijft voor hoe software moet communiceren met hulpmiddelen zoals brailleleesregels en spraaksoftware.

Kansen voor innovatie en inclusie

Het klinkt misschien als een flinke administratieve en technische last, maar de EAA biedt juist kansen. Toegankelijkheid gaat namelijk hand in hand met gebruiksvriendelijkheid (usability). Een toegankelijke training is vaak voor iedereen prettiger om te volgen.

• Breder bereik: In Europa hebben naar schatting 87 miljoen mensen een vorm van beperking. Door uw trainingen toegankelijk te maken, sluit u deze grote groep niet langer uit.
• Betere leerresultaten: Duidelijke structuren, ondertiteling en goed leesbare teksten helpen ook cursisten zonder beperking, bijvoorbeeld iemand die in een lawaaiige omgeving studeert of de taal nog leert.
• Toekomstbestendigheid: Door nu te investeren in toegankelijke templates en systemen, voorkomt u dure aanpassingen in de toekomst. Bovendien vragen steeds meer grote corporate klanten en overheidsinstanties om WCAG-compliance bij inkooptrajecten.

Hoe bereid jij je voor op EAA-compliance?

De deadline van juni 2025 komt snel dichterbij. Hier is een stappenplan om jouw organisatie voor te bereiden, zonder dat je diepgaande technische kennis nodig hebt.

Stap 1: Inventariseer jullie huidige content

Kijk kritisch naar je bestaande e-learningbibliotheek. Welke modules bevatten video's zonder ondertiteling? Waar wordt kleur als enige middel gebruikt om informatie over te brengen (bijvoorbeeld: "klik op de rode knop")? Maak een lijst van prioriteiten.

Stap 2: Update jullie templates en tools

Werk samen met je auteurssoftware (authoring tools) en LMS-leveranciers. Ondersteunen zij de nieuwe standaarden? Zorg dat je standaardsjablonen voor nieuwe trainingen 'accessible by design' zijn. Dit scheelt veel werk achteraf.

Stap 3: Centraliseer jullie distributie

Het beheren van toegankelijke content over verschillende LMS-systemen kan complex zijn. Als je een fout ontdekt in de toegankelijkheid van een module die bij tien verschillende klanten draait, wil je dit op één plek kunnen oplossen.

Een tool als Linqur kan hierbij helpen door als centrale hub te fungeren. Je host jouw toegankelijke content op één plek en distribueert deze via SCORM of LTI naar je klanten. Wijzigingen voer je centraal door, waarna ze direct voor iedereen zichtbaar zijn. Dit bespaart niet alleen tijd, maar verkleint ook de kans op verouderde, niet-toegankelijke versies.

Stap 4: Train jullie team

Zorg dat instructional designers en contentmakers begrijpen waarom en hoe ze toegankelijke content moeten maken. Bewustwording is de eerste stap naar een inclusieve cultuur.

Hulpbronnen voor verdere verdieping

Wilt u meer weten over de specifieke richtlijnen? De volgende bronnen bieden gedetailleerde informatie:

• W3C Web Accessibility Initiative (WAI): Voor uitgebreide uitleg over de WCAG-richtlijnen.
• De Rijksoverheid: Voor informatie over de Nederlandse implementatie van de wet.
• Stichting Appt: Een kennisplatform over het toegankelijk maken van apps en websites.

Omarm toegankelijkheid als waarde

De European Accessibility Act is meer dan een lijst met regels; het is een beweging naar een digitale wereld waarin iedereen mee kan doen. Voor opleiders betekent dit een verschuiving van reactief aanpassen naar proactief ontwerpen voor inclusiviteit.

Door nu te starten met de voorbereidingen, voorkom je last-minute stress voor juni 2026. Bovendien positioneer jij je als een vooruitstrevende partner die kwaliteit en inclusiviteit hoog in het vaandel heeft staan. Met slimme tools en een gestructureerde aanpak is compliance haalbaar, kostenefficiënt en waardevol voor al je cursisten.